Ból żołądka – przyczyny, objawy, leczenie

Może być ostry, kłujący lub tępy, niekiedy towarzyszy mu pieczenie – ból żołądka ma różny charakter i natężenie. Pojawia się znienacka i trwa około kilku minut bądź jest przewlekły.

Gdzie jest żołądek?

Żołądek to odcinek układu pokarmowego leżący w górnej części jamy brzusznej, w tzw. dołku sercowym i lewym podżebrzu, czyli dokładnie w środkowej części nadbrzusza, pomiędzy przełykiem a dwunastnicą. Jego podstawową funkcją jest przechowywanie pokarmu oraz wstępne trawienie białek i przygotowywanie tłuszczów do procesu rozpadu. Reakcje te zachodzą pod wpływem obecnego w żołądku kwasu solnego. Ból żołądka odczuwany jest w górnej części brzucha. Jego rodzaj często wskazuje na przyczynę tej dolegliwości.

Skurcze żołądka a ból żołądka

Skurcze żołądka, nazywane perystaltyką, to naturalny proces zachodzący w organizmie – dzięki nim możliwe jest transportowanie pokarmu do dalszych odcinków układu pokarmowego. Bolesne skurcze żołądka mają charakter ostry i pojawiają się nagle. Mogą być następstwem stresu, niekiedy oznaczają także niestrawność. U kobiet możliwe jest ich występowanie podczas miesiączki.

Inne przyczyny bolesnych skurczów żołądka to (źródło: https://wylecz.to/pl/choroby/uklad-pokarmowy/skurcze-zoladka.html):

  • zapalenie błony śluzowej żołądka,
  • zapalenie dwunastnicy,
  • choroba wrzodowa,
  • choroba refluksowa,
  • niedrożność przewodu pokarmowego,
  • choroba trzustki,
  • rak żołądka.

Ból żołądka jest zlokalizowany w okolicach pępka i nad nim. Podobnie jak skurcze może on mieć charakter nagły i ostry. Z reguły nie towarzyszy mu jednak wrażenie ucisku, które jest charakterystyczne dla skurczów żołądka.

Co oznacza ból żołądka?

Ból żołądka może świadczyć o wielu dolegliwościach układu pokarmowego. Nigdy nie należy go lekceważyć, zwłaszcza jeśli ma charakter przewlekły i nie ustępuje, pomimo zastosowania krótkotrwałej kuracji preparatami leczniczymi. W takim przypadku należy zgłosić się do lekarza w celu przeprowadzenia pogłębionej diagnostyki. Najczęstszą przyczyną takich objawów są stany zapalne i owrzodzenia błony śluzowej żołądka, do których dochodzi w wyniku podrażnienia obecnych w tym narządzie zakończeń nerwowych przez kwas solny. Źródłem tego stanu są nadżerki, które powstają, gdy śluzówka żołądka jest uszkodzona.

Inne możliwe przyczyny bólu żołądka to (źródło: wylecz.to):

  • wrzody – ból pojawia się na czczo, może się nasilać w nocy, ustępuje natomiast po jedzeniu, ma charakter ostry, uporczywy, występuje często,
  • zatrucie pokarmowe – bólom towarzyszą skurcze, ucisk i gniecenie,
  • choroba refluksowa – ostry ból żołądka występuje razem z uczuciem pieczenia w przełyku i odbijaniem,
  • zapalenie trzustki – silny ból występuje w okolicach żołądka i podbrzusza, głównie prawego, promieniuje do brzucha i pleców (ból opasujący),
  • choroby wątroby i dróg żółciowych – charakteryzują się bólem pojawiającym się w okolicy prawego nadbrzusza i pod żebrami.

Niekiedy ból żołądka może wskazywać na chorobę nowotworową układu pokarmowego. W takim przypadku objawom bólowym towarzyszą inne dolegliwości, takie jak ubytek masy ciała, przewlekłe wymioty i nudności. Poza tym medycynie znane jest zjawisko tzw. maski brzusznej zawału, dla której charakterystyczny jest silny ból w podbrzuszu, mogący występować z nudnościami.

Co na ból żołądka jest najlepsze?

Jeśli bólowi żołądka nie towarzyszą inne objawy, można zastosować ogólnodostępne środki rozkurczowe. Należy natomiast ograniczyć przyjmowanie leków przeciwbólowych, gdyż drażnią one śluzówkę żołądka i mogą dodatkowo wywoływać ból. Nadużywanie leków przeciwzapalnych może prowadzić do wrzodów dwunastnicy i żołądka, dlatego też nie powinno się przyjmować ich bez wyraźnej potrzeby (źródło: pulsmedycyny.pl). Istotne znaczenie ma również dieta. Na żołądek najlepiej wpływają potrawy lekkostrawne, złożone z produktów mlecznych, ponieważ neutralizują one kwaśne środowisko żołądka.

Jeszcze do niedawna wśród chorób układu pokarmowego dominowała choroba wrzodowa. Obecnie – jak wskazują lekarze – najczęściej pojawiającym się wśród pacjentów problemem gastrologicznym jest choroba refluksowa. Rozwiązaniem w takiej sytuacji są leki bez recepty zawierające inhibitory pompy protonowej (IPP), do których zalicza się m.in. omeprazol. Takie leki hamują wydzielanie jonów wodorowych i pozwalają uzyskać stabilne pH w żołądku. Dolegliwości ostre i przewlekłe zawsze wymagają konsultacji lekarskiej.