Ból brzucha po jedzeniu

Ból brzucha, który występuje po posiłku, może być skutkiem przejedzenia. Jednak jeśli wraz z nim pojawiają się inne dolegliwości, a ból się utrzymuje, wówczas może on świadczyć o poważnych chorobach związanych z trawieniem.

Najczęstszą przyczyną dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takich jak bóle brzucha, wzdęcia czy wymioty, są złe nawyki żywieniowe – spożywanie zbyt obfitych, ciężkostrawnych pokarmów, jedzenie w pośpiechu, nieprzestrzeganie reguł dotyczących stałych pór posiłków. Jednak utrzymujące się przez dłuższy czas silne i dokuczliwe dla pacjentów symptomy mogą być również wywołane poważniejszymi chorobami.

Proces trawienia – jak on się odbywa?

Proces trawienia polega na zamianie dostarczanego do organizmu pokarmu w energię potrzebną do jego sprawnego funkcjonowania, a zaczyna się już w jamie ustnej. Rozgryzając i żując jedzenie, rozdrabniamy je. W toku tej czynności zwiększa się wydzielanie śliny. Zawarte w niej enzymy trawienne, a szczególnie amylaza ślinowa, przystępują do wstępnego trawienia rozdrobnionego pokarmu, rozkładając węglowodany.

Przeżuty pokarm trafia następnie do żołądka, który składa się z trzech części:

• wpustowej (przy połączeniu z przełykiem),
• trzonu (części środkowej),
• części odźwiernikowej (przy przejściu w dwunastnicę).

Wstępnie strawiony pokarm przedostaje się z jamy ustnej do górnej części układu, nazywanej dnem żołądka. W jamie odźwiernikowej następuje zgniatanie, mieszanie i rozcieranie składników na lepką masę. Tutaj też, w wyniku działania soku żołądkowego, następuje sterylizacja pokarmu. Sok żołądkowy jest wodnym roztworem kwasu solnego i enzymów trawiennych (pepsyny), zdolnym do trawienia białek. Dzięki swemu wysokiemu stężeniu kwas solny zabija chorobotwórcze bakterie oraz inne zawarte w pokarmie drobnoustroje (źródło: www.pfm.pl).

Kolejny etap tego procesu ma miejsce w dwunastnicy, w której częściowo strawiona masa miesza się z sokiem trzustkowym (neutralizującym zakwaszoną w żołądku treść pokarmową), jelitowym i żółcią. Enzymy rozkładają ją na składniki odżywcze, które następnie wchłaniane są przez ściany jelita cienkiego, a stamtąd przedostają się do krwiobiegu. W jelicie grubym wchłaniane są: woda, elektrolity i sole mineralne, a resztki organizm usuwa na zewnątrz.

Czemu boli cię brzuch po jedzeniu?

Przyczyną dolegliwości brzucha występujących po spożyciu pokarmu może być szereg chorób związanych zarówno z przewodem pokarmowym (takich jak: cukrzyca, choroby tarczycy, choroba niedokrwienna serca), jak i chorobami czynnościowymi, w których trudno znaleźć jakąkolwiek uchwytną przyczynę, np. dyspepsją czynnościową.

Ze względu na lokalizację bóle brzucha odczuwane po jedzeniu dzielimy na:

• ból w nadbrzuszu – może być objawem niektórych chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego: zapalenia błony śluzowej, choroby wrzodowej dwunastnicy lub żołądka, choroby refluksowej przełyku, rzadziej przewlekłego zapalenia trzustki czy dróg żółciowych. Jeśli dodatkowo towarzyszą mu gazy i wzdęcia, ból taki może być symptomem zespołu jelita nadwrażliwego. W przypadku gdy dolegliwość ta nasila się po spożyciu tłustych potraw, można podejrzewać występowanie chorób dróg żółciowych (kamicy żółciowej). Ból w nadbrzuszu może być też następstwem spożywania alkoholu lub zażywania leków, np. niesteroidowych leków przeciwzapalnych, leków przeciwreumatycznych, preparatów żelaza i potasu, czasem również antybiotyków (źródło: gastrologia.mp.pl),
• ból podbrzusza po jedzeniu – najczęściej jest objawem zespołu jelita drażliwego, przewlekłej choroby jelita cienkiego i grubego, objawiającej się nie tylko bólem brzucha, lecz również zaburzonym rytmem wypróżniania. W zespole jelita drażliwego perystaltyka jelit ulega zaburzeniu. Jeśli jest zbyt szybka, przejawia się biegunką, jeśli zbyt wolna, wówczas dochodzi do zaparć i wzdęć (źródło: gastrologia.mp.pl).

Co jeść przy bólu żołądka lub jelit?

Ból brzucha po jedzeniu to nieprzyjemna dolegliwość. Pierwszym krokiem do złagodzenia bólów brzucha jest zmiana diety. Przede wszystkim należy zrezygnować z posiłków obfitych, jedzonych w pośpiechu, na rzecz małych porcji spożywanych w regularnych odstępach czasu, 4–5 razy w ciągu doby. Ostatni posiłek należy zjeść nie później niż na 3 godziny przed snem. Dieta powinna być lekkostrawna, trzeba wykluczyć z niej potrawy i składniki tłuste oraz wzdymające.

Co pomaga na ból brzucha? Jeśli bólom brzucha towarzyszą biegunki, z jadłospisu warto wyeliminować produkty bogate w błonnik (szczególnie otręby pszenne, pełnoziarniste pieczywo, grube kasze), cukry (w tym miód), warzywa i owoce wzdymające (kapustę, groch, gruszki, cebulę, czosnek, śliwki), ostre przyprawy i napoje gazowane. W ciągu dnia należy wypijać 2-3 litrów płynów, by nie dopuścić do odwodnienia. Zaleca się szczególnie wodę mineralną niegazowaną, czarną herbatę, napar z rumianku, suszonych jagód i mięty.

W przypadku zaparć dietę należy rozszerzyć o produkty bogate w błonnik, suszone owoce (morele, śliwki, rodzynki, figi) oraz duże ilości warzyw (źródło: dieta.mp.pl). Pomocne jest również stosowanie leków bez recepty zawierających trimebutynę, np. Tribux Bio.

Zaburzenia procesu trawienia nie mijają samoistnie. Jeśli utrzymują się mimo zmiany diety, konieczna jest wizyta u lekarza w celu ustalenia ich przyczyny i rozpoczęcia leczenia.